Mensen die hun lichaam ter beschikking stellen aan de wetenschap dragen bij aan ontwikkeling van de medische wetenschap. Sommige mensen vinden het een prettige gedachte dat ze na hun overlijden iets kunnen betekenen voor anderen. Er zijn ook mensen die hun lichaam ter beschikking willen stellen omdat ze op die manier kosten besparen voor hun uitvaart. In Nederland mag een lichaam alleen ter beschikking worden gesteld aan een anatomisch instituut. Het UMC Utrecht is een anatomisch instituut. Het UMC heeft echter een aanname stop ingelast sinds mei 2014.

Op de website van de transplantatiestichting is een overzicht te zien van de anatomische instituten. Daar staat ook een actuele lijst met gegevens over beschikbaarheid en mogelijkheden om aan te melden.

Uitvaart zonder lichaam

Wanneer iemand zijn lichaam ter beschikking stelt en het UMC het lichaam wil gebruiken moet de overledene binnen 24-uur na overlijden worden geconserveerd. Dat houdt in dat er in de praktijk vaak geen tijd is om een plechtigheid te houden waar het lichaam van de overledene bij aanwezig is. Soms kiezen families er voor om enkele dagen na overlijden een uitvaartplechtigheid te houden waar in plaats van een kist met het lichaam een foto van de overledene centraal staat.

Wanneer iemand er voor kiest om zijn of haar lichaam ter beschikking te stellen van de wetenschap dan is het heel belangrijk om dit te bespreken met je naasten. Daarmee kan worden voorkomen dat de familie in een moeilijke en emotionele tijd ook nog wordt geconfronteerd met het feit dat het afscheid er anders uit ziet dan normaal.

Krijgt familie lichaam terug?

De familie kan het lichaam van de overledene niet meer terug krijgen wanneer deze ter beschikking is gesteld van de wetenschap. Nadat een lichaam is ‘op gebruikt’ worden de restanten van verschillende overledenen tegelijk gecremeerd. Er is voor de nabestaanden dus geen echte plek om de overledene te gedenken omdat er geen graf of urn is.

In de infotheek van Uitvaart.nl vindt u in het hoofdstuk ‘Ter beschikking van de wetenschap’ nog veel uitgebreidere informatie over dit onderwerp. U leest daar ook meer over wat er met het lichaam zal gebeuren en welke alternatieven nabestaanden hebben voor de uitvaartplechtigheid.